Multidisciplinair centrum voor diagnostiek en begeleiding van hoogbegaafden

Intelligentie

“Men kan een hoogbegaafde niet omschrijven zonder zijn intelligentie te vernoemen...

Maar wat wil dat zeggen?”

Intelligentie: een breed onderwerp dat velen trachtten de definiëren zonder enige vorm van unanimiteit te bekomen. Een poging tot verklaren... een nieuw licht werpen op... Want u herkent zich inderdaad in de kenmerken van de hoogbegaafde: de scherpe emoties, een zeer intense beleving, een prikkelende gevoeligheid... maar intelligent, nee! U voelt zich niet slimmer dan anderen, nee, het tegengestelde wel soms... U bent wel in staat om intelligente mensen in uw omgeving te identificeren... Maar u bent zelf zo bewust van uw zwakke kanten en uw tekortkomingen dat u uzelf niet kan zien als iemand intelligent in dezelfde termen als u andere intelligente mensen ziet. Nochtans...

Laten we dus mikken op de intelligentie die u kenmerkt...

Het IntelligentieQuotient (IQ) is meetbaar met gestandaardiseerde tests. Betrouwbare tests die echter niet volstaan bij de identificatie van hoogbegaafdheid (zie IQ-tests).

Het IQ van de bevolking vormt een Gausscurve, verdeeld rond de waarde 100. Mensen met een IQ lager dan 70 hebben een mentale achterstand; mensen met een IQ hoger dan 125/130 hebben een hoger potentieel (hoogbegaafdheid). Verschillende factoren kunnen een rol spelen in de resultaten van een test (vermoeidheid, stress, weerstand om te antwoorden, fysiek of psychologisch lijden,...). Sommige hoogbegaafden die met deze factoren te maken hebben kunnen dus een resultaat onder de 125 bekomen. De IQ-score heeft de neiging te verbeteren wanneer het psychologisch welzijn verbetert. De IQ-score is maar een cijfer dat absoluut moet vervolledigd worden door een volledig psychologisch bilan van de persoon. Twee mensen die beiden een IQ van 130 scoorden, kunnen dit cijfer op een heel verschillende manier bekomen hebben, elk met zijn/haar eigen manier van intellectueel functioneren.

Bij hoogbegaafden is de meest kenmerkende kant van de intelligentie de kwalitatieve kant. Deze verschilt meer van normaal begaafde personen dan de kwantitatieve kant. Onder de bevolking bestaan, naast mekaar, een auditief-sequentiële en een visueel-spatiële manier van functioneren. De meeste mensen functioneren volgens de auditief-sequentiële manier, een beetje zoals bij een titelrol of het ene element dat voortkomt uit het vorige element, enz. Zoals een inhoudstafel: de elementen volgen mekaar op. De anderen, ongeveer 10%, functioneren volgens de visueel-spatiële manier, met denken volgens een boomstructuur.

Wanneer een hoogbegaafde nadenkt, gaat dat een beetje zoals bij een vuurwerk, zoals het schema hieronder aangeeft. Het vuurwerk bestaat uit een hele hoop woorden, geluiden, kleuren, vormen die geassocieerd worden in de hersenen... Vanalles geraakt vermengd, zoals een ontploffing van neuronale verbindingen! Het schema is niet leesbaar van links naar rechts of van boven naar beneden. Men moet de centrale cirkel zoeken (hetgene waarover men aan het nadenken is) en dan elke tak volgen. De pijltjes geven de verbanden tussen de verschillende ideeën weer.

Het is uit deze manier van functioneren dat uw gevoel van 'raar' of 'vreemd' zijn in vergelijking met anderen voortkomt... Een intense hersenactiviteit die soms verlammend werkt... Uw denken stopt nooit! 

Dit alles is natuurlijk nogal ingewikkeld... Staar u niet blind op het concept intelligentie.

De mysterieuze kanten en verstrengelingen/verbindingen zijn fascinerend, maar dit concept mag geen makkelijk synoniem worden van begaafdheid.

Begaafdheid kan slechts goed begrepen worden wanneer men iemand in al zijn/haar aspecten bekijkt: de fysieke, intellectuele, emotionele, affectieve, sociale kenmerken, enz. De vooruitgang in het onderzoek naar het functioneren van de hersenen, samen met het besef dat intelligentie maar een sleutel is in het begrijpen van begaafdheid, heeft gemaakt dat het bestuderen van ALLE karakteristieken van de hoogbegaafde persoon benadrukt wordt.

Schema ter illustratie van het visueel denken in boomstructuur.

 

schema-qi